![](/media/lib/570/n-planeta-17fe352d60baed1edb14214960531a9a.jpg)
Planeta jak kometa. WASP-69b ciągnie za sobą długi ogon gazu z gotującej się atmosfery
10 stycznia 2024, 09:21Astrofizycy zauważyli, że planeta WASP-69b ciągnie za sobą strumień gazu, który jest wielokrotnie dłuższy od jej średnicy. Okazało się, że ta wielka planeta rozmiarów Jowisza krąży tak blisko swojej gwiazdy, że jej atmosfera gotuje się i jest odparowywana. W każdej sekundzie planeta traci 200 000 ton masy swojej atmosfery. Autorzy najnowszych badań donoszą, że ciągnący się za planetą strumień gazu jest znacznie dłuższy niż dotychczas sądzono, a o jego kształcie decyduje wiatr gwiezdny.
![](/media/lib/585/n-ukladsloneczny-65e0d51aa605d51a258bfccfdba807a3.jpg)
Słońce może przechwycić planetę z odległości 4 lat świetlnych? Gdzie są granice Układu Słonecznego?
30 lipca 2024, 11:44Niektórzy uważają, że granice Układu Słonecznego wyznacza Pas Kuipera, znajdujący się za orbitą Neptuna. Zdaniem innych granicą jest heliopauza, miejsce, za którym ciśnienie materii międzygwiezdnej zaczyna dominować nad ciśnieniem wiatru słonecznego. Inną proponowaną granicą jest Obłok Oorta, którego zewnętrzne krawędzie znajdują się 1,5 roku świetlnego od Słońca. Jednak niedawne obliczenia matematyczne wskazują, że oddziaływanie grawitacyjne naszej gwiazdy rozciąga się znacznie dalej i może ona przechwytywać planety swobodne i asteroidy w znacznej odległości.
![](/media/lib/601/n-montelirio-7dcf6701dd4eeafa454eb7cbbb8b7830.jpg)
Niezwykły tolos i największy na świecie zbiór koralików
10 lutego 2025, 10:48Znalezione na stanowiskach archeologicznych koraliki są dobrymi wyznacznikami poziomu rozwoju technologicznego, organizacji społecznej, szlaków wymiany, a czasem nawet wierzeń. Nic dziwnego, że często są przedmiotem osobnych badań. Takich, jakim poddano największe w historii znalezisko składające się koralików. W latach 2010–2011 archeolodzy prowadzili wykopaliska w tolosie Montelirio w południowo-zachodniej Hiszpanii. Trafili w nim na liczne pochówki – głównie kobiet – oraz olbrzymią liczbę koralików. Zakończone właśnie 5-letnie badania nad koralikami ujawniły, że to największy ich zbiór na świecie.
Molekularny zamek
27 grudnia 2006, 15:46Uczeni opracowali rodzaj zamka szyfrowego wielkości molekuły. Zamek uaktywnia się (otwiera) tylko wówczas, gdy zostaje wystawiony na działanie właściwego hasła – kombinacji cząstek chemicznych i światła.
![Przejaw aktywności Słońca© NASA](/media/lib/11/1183990223_865937-9377f4bbde5910ed5da692a27219165a.jpeg)
Dlaczego komórki milkną?
9 lipca 2007, 14:06Naukowcy z kanadyjskiego Queens’s University twierdzą, że rozwiązali zagadkę znienacka urywanych rozmów prowadzonych za pomocą telefonów komórkowych. Dotychczas uznawano, że za wiele takich zdarzeń odpowiadają warunki atmosferyczne, duża wilgotność powietrza czy bujna roślinność. Kanadyjczycy sugerują inną odpowiedź: aktywność Słońca.
![](/media/lib/23/1203323398_625780-2584d14f659fd13e703cb95dcdcc45a0.jpeg)
Zrozumieć zapach mężczyzny
18 lutego 2008, 08:21Androstadienon jest jednym z wielu męskich hormonów płciowych. Jego obecność wykryto w pocie, krwi oraz nasieniu. Choć jego rola z punkt widzenia męskiej fizjologii jest znikoma, dokonano ciekawego odkrycia związanego z tą substancją. Stwierdzono bowiem, że zaledwie jeden gen decyduje o tym, czy odczuwamy zapach andostadienonu jako przyjemny, czy odpychający. Inne osoby mogą nie poczuć tego zapachu w ogóle.
![](/media/lib/29/drzewo-9a7106837ccb961fd4c9b7d771346aef.jpg)
Zaradne drzewa
12 czerwca 2008, 12:10Najnowsze badania wykazały, że liście drzew potrafią utrzymywać niemal stałą temperaturę niezależnie od tego, czy rosną w Meksyku czy na północy Kanady. Naukowcy przyjrzeli się 39 gatunkom północnoamerykańskich drzew żyjących na obszarach rozciągających się na przestrzeni 50 stopni szerokości geograficznej. Okazało się, że ich liście niezależnie od pogody utrzymują temperaturę około 21 stopni Celsjusza, co pozwala im na wydajną fotosyntezę.
![](/media/lib/34/slonce-c990f4313685c3f114f300306d3da31e.jpg)
Nadchodzi epoka lodowcowa?
1 września 2008, 14:49Po raz pierwszy od niemal 100 lat przez cały miesiąc na Słońcu nie zaobserwowano żadnych plam. To oznaka spadku aktywności słonecznej, który może mieć wpływ na klimat naszej planety. Wielu klimatologów uważa bowiem, że pole magnetyczne gwiazdy jest ważnym czynnikiem wpływającym na klimat.
![Neurony w korze mózgowej myszylicencja: Creative Commons](/media/lib/2/1172231954_222386-06c1a9c26706c725071a87c99a12a0d5.jpeg)
Rozstrojone neurony
23 listopada 2008, 23:16Odtwarzanie uszkodzonych fragmentów mózgu z wykorzystaniem komórek macierzystych może być trudniejsze, niż sądzono - twierdzą badacze z MIT. Dowiedli oni, że rozwijające się wówczas neurony zaburzają funkcjonowanie otaczającej tkanki.
![](/media/lib/31/neurony-1e642e7f1f28df32921e5ded5c3717b3.jpg)
Zidentyfikowano ważną przyczynę bólu
15 marca 2009, 23:59Badacze z Uniwersytetu Waszyngtońskiego donoszą o odkryciu genu odpowiedzialnego za rozwój bólu związanego z neuropatią, czyli uszkodzeniem komórek nerwowych. O wydarzeniu poinformowało czasopismo Nature Neuroscience.